7 Aralık 2017 tarih ve 30273 sayılı Resmî Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren 486 sıra no.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği ile yeni bir kavram gelmiştir. Bu kavramın adı Defter-Beyan Sistemidir.
Defter Beyan Sistemi; Serbest meslek erbabı, işletme hesabı esasına göre defter tutan mükellefler ile basit usule tabi olan mükelleflerin kayıtlarının elektronik ortamda tutulması, bu mükelleflerden defter tutmak zorunda olanların defterlerinin bu kayıtlardan hareketle elektronik ortamda oluşturulması ve saklanması, vergi beyannamesi, bildirim ve dilekçelerin elektronik ortamda verilebilmesi ile elektronik ortamda belge düzenlenebilmesini sağlayan sistemi ifade etmektedir.
Serbest Meslek olarak ifade edilen Avukat, Doktor, Mimar, Mühendis, Veteriner, Mali Müşavir gibi meslek gruplarının 31.01.2018, Basit Usule tabi mükelleflerin 30.06.2018 işletme hesabı esasına göre tabi olan mükelleflerin 31.12.2018 tarihine kadar E-Defter başvurularını internet üzerinden yapmaları zorunludur.
Basit Usule tabi mükellefler ile Serbest Meslek Erbapları başvuruları ya kendi yada Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler aracılığı ile yapabilecektir.
Defter Beyan sistemine geçilmesi, mükelleflerin sorunluluklarını zamanında yerine getirmesi yükümlülüğünü de beraberinde getirmiştir. Çünkü defter beyan sistemine fatura vb belgelerin girilmesi KDV beyannamesinin son günü olan ayın 24′ünde son bulmaktadır. Benzer şekilde basit usule tabi mükelleflerinde fatura vb belgeleri en geç 3 ayda bir sisteme girilmesi gerekmektedir. Ancak Geçici Madde ile yapılan düzenlemeyle basit usule tabi mükelleflerin 30/4/2018 tarihine kadar kaydedilmesi gereken alış ve giderleri ile satış ve hasılatlarına ilişkin üç aylık kayıtlar 31/7/2018 tarihine kadar Sisteme kaydedilebilecekleri belirtilmiştir. Mevcut tebliğe göre, KDV beyan dönemi geçtikten sonra sistemde düzeltme yapma imkanı bulunmamaktadır.
Diğer taraftan mükellefler isterse, Mükellefler tarafından fatura ve fatura yerine geçen vesikalar, serbest meslek makbuzu, müstahsil makbuzu, gider pusulası, sevk irsaliyesi ve benzer diğer vesikalar, özel mevzuatlarında yer alan düzenlemelere uygun olarak, Defter-Beyan Sistemi üzerinden veya bu Sistem vasıtasıyla elektronik ortamda düzenlenebilecektir. Ancak bu zorunlu değildir.
Yeni sistem ile defter tasdik kavramı ortadan kalkarak, defterlerin açılış onayı Başkanlık tarafından elektronik olarak yapılır. Açılış onayı 213 sayılı Kanunda öngörülen tasdik hükmündedir. Defterlere ait oldukları takvim yılının son ayını takip eden dördüncü ayın sonuna kadar Başkanlık tarafından elektronik ortamda kapanış onayı yapılır.
Yeni sistemin yeni sıkıntılar doğuracağı aşikar olmakla birlikte ekonomide kayıt dışılığın azaltması, defter tasdik sorununu ortadan kaldırması, defterlerin arşiv maliyetlerini azaltması gibi faydaları olacaktır.
